Er is veel controversie rondom zuivel tegenwoordig. Ik schrijf dit stukje, omdat dit mijn persoonlijke mening is en ik zelf een beetje ben gaan experimenteren. Dit wil dus niet zeggen dat wat voor mij werkt, ook voor jou zal werken. Wel heb ik mij echt verdiept in zuivel en dan met name in melk. Voorheen pakte ik blind “gewoon” biologische halfvolle melk en had het idee dat ik de beste keuze maakte. Niet te vet én biologisch. Goed bezig toch? Nadat ik twee jaar geleden merkte dat ik af en toe buikpijn en/of een opgeblazen gevoel kreeg na het drinken van melk en mij er gewoon niet helemaal lekker bij voelde, ben ik mij gaan verdiepen in dit onderwerp..
Waar ik achter kwam was shocking en ik had er nooit bij stilgestaan dat melk ook bewerkt of onbewerkt kan zijn. Ik dacht dat biologische melk gewoon de beste en meest pure keuze was. Dit is dus niet het geval. Hierna ben ik overgestapt op volle biodynamische melk! En sindsdien heb ik nergens meer last van. Ook de kids hadden weleens buikpijn na de pap of warme melk in de avond en ook hen heb ik er nooit meer over gehoord. Zou het dan toch zoveel uitmaken welke melk je kiest? Ik denk het dus wel.. Nu moet ik er wel bij vermelden dat ik geen grote melkdrinker ben hoor. Ik warm melk op voor in mijn koffie en maak er havermout mee. Maar toch, elke dag 1 of 2 koffie verkeerd tikt toch wel aan en kom je al snel op zo 2 a 3 dl. melk per dag.
Waarom kies ik dan voor volle biodynamische melk? In al mijn keuzes tijdens het boodschappen doen en tijdens het koken, probeer ik zo clean en puur mogelijk keuzes te maken. Dat wil zeggen, onbewerkt, geen pakjes en zakjes en geen kant en klaar uiteraard. Melk wordt ook bewerkt. Rauwe melk van de boer is nergens regulier te verkrijgen, behalve direct bij de boerderij. Zo ver wil ik niet gaan en dus ben ik gaan kijken naar welke melk hier het dichtst bij in de buurt komt. Dit is dus biodynamische melk. Biodynamisch wil zeggen dat het biologisch is, maar ook met respect voor de natuur en herkomst van bijvoorbeeld voer en stalomgeving van de koeien. Ook halen biodynamische melkboeren de horens niet van de koe, immers deze hoort bij de koe en zorgt voor natuurlijk gedrag en welzijn van de koe, wat ook weer effect heeft op de kwaliteit van de melk (of is dit te zweverig?)!
Bij de biodynamische landbouw gaat men nog een stapje verder dan bij de biologische landbouw. Hierbij valt te denken aan:
- Door planmatige vruchtwisseling, organische bemesting en het gebruik van kruidenpreparaten, wordt de vruchtbaarheid van de bodem op natuurlijke wijze in stand gehouden.
- Het veevoer wordt grotendeels (minimaal 80%) op het eigen bedrijf verbouwd en is van biologisch-dynamische herkomst.
- Het bedrijf wordt zoveel mogelijk als een gesloten ecologisch systeem opgezet.
- Lichamelijke ingrepen aan de dieren (waaronder bijv. onthoornen) zijn niet toegestaan.
Specifieke extra eisen voor biologisch-dynamische zuivelproducten zijn dat:
- de melk niet gehomogeniseerd mag worden
- alleen extracten, geen aroma’s als smaakstof mogen worden toegevoegd
- aan kaas geen lysozym mag worden toegevoegd *
Ik ga even in op het homogeniseren, want dat was voor mij druppel. Bijna alle melk in de supermarkt, dus óók de biologische, wordt gehomogeniseerd. Dit wil zeggen dat melk onder hoge druk geplet wordt als het ware. Dit zorgt ervoor dat de vet- en eiwitdeeltjes welke van nature in melk voorkomen (en goed voor je darmen zijn!) samengevoegd worden. Dit doet men omdat er anders een natuurlijke oproming ontstaat en de melk gaat scheiden. Dan krijg je een wat waterig deel en een wat vetter deel. Wij denken dat melk mooi wat en één geheel moet zijn, maar dit is dus van nature helemaal niet het geval! Van nature is melk vol en gaat deze opromen. De scheiding van de eiwit- en vetbolletjes zorgt er juist voor dat jouw darmen melk beter kunnen verteren. Het is dus helemaal niet goed voor je (darm)gezondheid om gehomogeniseerde melk te drinken en het zou best kunnen dat hier een deel van intoleranties en koemelkallergieën door worden veroorzaakt. Melk verliest namelijk zijn natuurlijke karakter hierdoor en dus herkennen je darmen het slechter. Ik vond dit zelf echt een verbazingwekkende ontdekking!
Nadeel is wel dat je naar een biologische winkel moet voor deze melk, want hij is dus niet verkrijgbaar bij de grote gangbare supermarktketens. Ook qua prijs valt de biodynamische melk iets hoger uit, maar erg veel scheelt het niet 30 cent geloof ik). Ik vind dat een klein “offer” voor betere kwaliteit.
Dit artikel heb ik geschreven, puur ter informatie en omdat ik er zelf nogal van stond te kijken. Ik had ook nooit van gehomogeniseerde melk gehoord. Nou kan je natuurlijk iedere productgroep onder de loep leggen en kritisch naar kijken. Ik had zelf deze switch gemaakt, omdat zuivel toch wel redelijk veel voorkomt in ons voedingspatroon en ik het dagelijks tot mij neem. Ik eet namelijk ook regelmatig kwark als ontbijt en gebruik bijvoorbeeld boter. Wat betreft boter is er ook weer een heel verhaal (in het kort, ik koop grasboter), maar daar zal ik ook nog eens een artikel aan wijden. Voor nu lijkt mij dit melkverhaal wel even voldoende ;). Doe ermee wat je wilt!
- www.zuiverzuivel.nl
